Author: Alkis Kafetzis

Στον ριζικό μετασχηματισμό του ενεργειακού
συστήματος μπορούν να γίνουν οι
Ενεργειακές Κοινότητες. Μάλιστα θα πρέπει να αποτελέσουν
βασικό άξονα στην πολιτική για την επίτευξη φιλόδοξων
περιβαλλοντικών στόχων καθώς μάλιστα
λειτουργούν ως δικλίδα για τη λεγόμενη ενεργειακή δημοκρατία διασφαλίζοντας πρόσβαση
στα οφέλη που ευαγγελίζεται το νέο αυτό
πράσινο ενεργειακό παράδειγμα σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα

Συγκεκριμένα η παραγωγή με ΑΠΕ ενδείκνυται για την άμεση
εμπλοκή νοικοκυριών και επιχειρήσεων που θα
μπορούν να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες
τους με ίδια παραγωγή
Κι αυτό την ώρα που η έννοια του prosumption
της ιδιο-παραγωγής και ιδιο-κατανάλωσης είναι
απόλυτα ταυτισμένη με τις σημερινές τεχνολογικές
δυνατότητες αλλά και τις τάσεις που έφερε η ενεργειακή κρίση
Με αυτόν συνεπώς τον τρόπο ένα μεγάλο
μέρος της πράσινης μετάβασης μπορεί να διαχυθεί
ευρύτερα στην κοινωνία στα νοικοκυριά
στους αγρότες στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
σε τοπικές κοινότητες κάθε μορφής και είδους
.
Ετσι ο θεσμός των ενεργειακών κοινοτήτων
μπορεί να αποτελέσει το κατ εξοχήν όχημα για
την εμπλοκή ομάδων αγροτών συνεργιών μικρομεσαίων
επιχειρήσεων συμπράξεων μικροξε
νοδόχων δήμων ομάδων κατοίκων χωριών και
νησιών στην από κοινού παραγωγή της ενέργειας
που χρειάζονται
Με αυτόν τον τρόπο τα κέρδη και τα οφέλη
από την πράσινη μετάβαση θα διαχέονται δίκαια
σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες διασφαλίζοντας
καιτην απαραίτητη και ζητούμενη κοινωνική ιδιοκτησία
των προγραμμάτων πράσινης μετάβασης
Είναι άλλωστε κοινό κτήμα με βάση και
την ευρωπαϊκή εμπειρία ότι η πράσινη μετάβαση
στην ενέργεια μπορεί να τροχοδρομήσει
πάνω σε δύο άξονες στην αγορά και την κοινωνική
οικονομία όπου βέβαια θα καταλαμβάνουν
διαφορετικά πεδία της μετάβασης
Η κοινωνική οικονομία καταλαμβάνει ήδη το
3θ%-4θ σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και άρα
με τις δυνατότητες που υπάρχουν στην Ελλάδα
μπορεί να τεθούν και υψηλότεροι στόχοι 50
κάτι άλλωστε που συνάδει με τον νησιωτικό χαρακτήρα
τη γεωμορφολογία και την κατανομή
του πληθυσμού της Η θεσμοθέτησή τουςμετον
νόμο του 2θΐ8 καιτην προτεραιοποίησή τους στη
διαδικασία της αδειοδότησης επεδίωκαν με καλύψουν
αυτό το κενό
Ωστόσο η σημερινή κυβέρνηση ακύρωσε την
προτεραιοποίησή τους αναστέλλοντας τη δυναμική
τους Εντούτοις με νέο πλαίσιο η προοπτική
είναι δεδομένη
Στο φόντο αυτό και με αδήριτες τις ανάγκες
για την προαγωγή των ενεργειακών κοινοτήτων
διαμορφώνονται και τα δεδομένα για τα δίκτυα
μεταφοράς ενέργειας Είναι άλλωστε διαφορετικές
οι ανάγκες ενός συστήματος παραγωγής
ενέργειας που εδράζεται στις βιομηχανικές
ΑΠΕ στις επενδύσεις μεγάλης κλίμακας σε ορισμένες
περιοχές της χώρας και στη μεταφορά
μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας στους τόπους
κατανάλωσης και διαφορετικές οι ανάγκες της
στρατηγικής που στηρίζεται σ ένα τοπικό αποκεντρωμένο
περιφερειακό σύστημα παραγωγής
ενέργειας
Στη δεύτερη περίπτωση προέχει η κατασκευή
ευέλικτων τοπικών δικτύων και εν προκειμένω
με δυνατότητες τοπικής αποθήκευσης ενέργειας
Κάτι που έχει και τη μικρότερη δυνατή χωροταξική
παρέμβαση και βέβαια χαμηλό περιβαλλοντικό
αποτύπωμα Και εναρμονίζονται και
με τις ανάγκες της Κρήτης που έτσι πέρα από τον
πολλαπλό της ενεργειακό ρόλο μπορεί να αποτελέσει
παράδειγμα
Μια τέτοια ανάπτυξη λοιπόν είναι συμβατή
με τις μικρές κλίμακες και τα ευάλωτα περιβαλλοντικά
συστήματα των νησιών των ορεινών περιοχών
και των διάσπαρτων οικισμών Βέβαια η
σταθεροποίηση του ενεργειακού συστήματος
απαιτεί διαφορετικές συμπληρωματικές μονάδες
σταθερής παραγωγής ενέργειας στις δύο στρατηγικές
Ομως είναι ξεκάθαρο ότι για να διασφαλίσουμε
μια ασφαλή πορεία προς μια συμμετοχική
πράσινη μετάβαση που έχει πολλαπλά οφέλη
αντιμετωπίζοντας την ενεργειακή φτώχεια
διαχέει τα οφέλη στην κοινωνία και αυξάνει την
εγχώρια προστιθέμενη αξία απαιτείται δράση
και έμπρακτη απόδειξη ότι οι’ενεργειακές κοινότητες
αποτελούν προτεραιότητα.